Sử dụng bình chứa khí chuẩn theo các nguyên tắc an toàn sẽ giúp người dùng hạn chế được những sự cố và tai nạn nghề nghiệp. Vậy làm thế nào để sử dụng bình chứa khí an toàn? Làm sao hạn chế được những rủi ro khi sử dụng bình chứa khí? Hãy cùng bài viết đây tìm hiểu 5 điều không được quên khi sử dụng bình chứa khí để đảm bảo an toàn cho bản thân và mọi người xung quanh.
Những nguyên nhân khiến cho việc sử dụng bình chứa khí mất an toàn
Bình chứa khí hay còn gọi là bình nén khí hoặc bình bơm hơi, bình nén hơi. Đây là thiết bị có khoang bình lớn và khả năng sản sinh dòng khí nén áp suất cao, luồng khí nén được tạo ra có tác dụng bơm hơi, làm mát các thiết bị máy móc.
Trong quá trình sử dụng bình chứa khí có rất nhiều nguy cơ khiến cho việc vận hành thiết bị này gây mất an toàn. Có thể chia thành 3 nhóm nguyên chính sau đây.
Do trang bị, lắp đặt
Hệ thống lắp đặt bình chứa khí nén
Trang thiết bị không phù hợp, không đồng bộ với bình chứa khí
- Ít chú ý đến các thiết bị bảo vệ, an toàn, đo lường, đặc biệt là chất lượng sử dụng. Sử dụng những trang thiết bị chất lượng kém, thông số không chính xác.
- Không đảm bảo các khoảng cách an toàn của vị trí hệ thống lạnh, vị trí đặt nồi hơi, bồn chứa môi chất cháy nổ, độc hại,… Yêu cầu vận hành và xử lý sự cố không được đảm bảo.
Do quản lý, vận hành
Qúa trình bảo quản bình khí nén còn mắc nhiều sai lầm, là nguyên nhân lớn gây ra các sự cố khi sử dụng bình khí nén:
- Ít thực hiện công tác bảo dưỡng, kiểm định định kỳ các trang thiết bị bảo vệ, an toàn, đo lường.
- Chưa xây dựng, ban hành nội quy, quy trình vận hành thiết bị một cách đầy đủ, đúng yêu cầu.
- Đăng ký, kiểm định các trang thiết bị không được thực hiện đúng đủ. Vì vậy, không có khả năng ngăn ngừa các tai nạn lao động không mong muốn xảy ra.
- Người vận hành thiết bị không có chuyên môn về thiết bị, về an toàn lao động. Việc đào tạo, huấn luyện người trực tiếp vận hành ít được chú trọng.
- Sắp xếp nhân sự không hợp lý khiến cho công việc không đảm bảo yêu cầu về giám sát và kiểm tra.
- Trang thiết bị bảo hộ lao động không được phát đầy đủ hoặc không được sử dụng đúng cách.
Do chế tạo, sửa chữa
Trong quá trình chế tạo bình chứa khí nén thiết kế không được kiểm định bởi các cơ quan có thẩm quyền hoặc không có bản thiết kế cụ thể, dẫn đến những vi phạm dưới đây:
- Các ống cụt, ống nối, nhất là ống cấp nước, ống xả đáy không đảm bảo yêu cầu an toàn.
- Các bộ phận của thiết bị không bảo đảm yêu cầu về chất lượng, kỹ thuật.
- Vật liệu chế tạo bình chứa khí nén không thích hợp.
- Kết cấu mối hàn không đảm bảo, đặc biệt là các mối hàn góc.
Sửa chữa bình khí nén
Khi sửa chữa bình chứa khí thường vi phạm những nguyên tắc kỹ thuật sau đây:
- Không có quy trình hay phương án sửa chữa, hoặc có phương án nhưng tiến hành không đúng theo yêu cầu kỹ thuật, không giám sát, kiểm tra, nghiệm thu theo đúng quy định đã đề ra. Dẫn đến tình trạng thiết bị kém chất lượng, không đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
- Tự sửa chữa hoặc thuê các cá nhân, đơn vị sửa chữa không có chuyên môn hay am hiểu về lĩnh vực sửa chữa bình chứa khí.
5 nguyên tắc cần nhớ để sử dụng bình chứa khí an toàn
Chọn bình chứa khí nén phù hợp
Lựa chọn cẩn thận bình khí nén
Trước khi sử dụng bình phải được đăng ký sử dụng theo quy định của nhà nước và kiểm định an toàn. Người vận hành thiết bị phải giao trách nhiệm và công việc quản lý bình chứa khí nén cho cán bộ trực tiếp quản lý thiết bị bằng giấy tờ văn bản chính thức.
- Việc vận hành và sử dụng bình chứa khí nén chỉ được giao cho những người đủ khả năng chịu trách nhiệm pháp lý, có sức khỏe tốt và đã được huấn luyện, đào tạo và sát hạch đạt yêu cầu đảm bảo về kiến thức chuyên môn và quy trình vận hành cũng như kiểm định an toàn trước và trong khi vận hành thiết bị chịu áp lực. Đặc biệt cán bộ quản lý và sử dụng bình cần có văn bản giao việc của người sử dụng lao động.
Vị trí đặt bình khí nén an toàn
- Thiết bị phải đặt cách nguồn nhiệt tối thiểu 5 mét. Không đặt bình chứa khí ở những nơi dễ gây cháy, nổ.
- Không được phép đặt thiết bị ở trong hoặc gần kề hộ gia đình, khu dân cư, những công trình sinh hoạt hoặc công trình công cộng.
- Với thiết bị bình chứa khí nén di động: Không được tùy ý di dời chỗ đặt bình và sử dụng thiết bị vào mục đích khác mà không được sự cho phép của người quản lý bình. Cần ngắt nguồn điện và xả hết áp suất trong bình trước khi thay đổi vị trí đặt để.
Các phụ kiện an toàn trên bình khí nén phải có
Phụ kiện an toàn của bình chứa khí nén
Áp kế: mỗi bình chứa khí phải trang bị đầy đủ áp kế có thang đo thích hợp. Áp kế được sử dụng phải đảm bảo được kiểm định và niềm chì định kỳ.
- Van an toàn: lắp đúng theo thiết kế có sẵn. Không được phép thay đổi, làm giảm diện tích lỗ thoát hơi của van an toàn.
Các hành vi không được thực hiện khi sử dụng bình chứa khí
- Sử dụng vượt quá thông số kỹ thuật an toàn của bình do cơ quan kiểm định an toàn cho phép đối với thiết bị.
- Sửa chữa, hàn bình chứa khí hoặc các bộ phận chịu áp lực của bình trong khi bình vẫn còn dư áp suất khí bên trong.
- Thêm vật nặng, chèn hãm hoặc dùng bất cứ phương pháp khác để tăng trọng tải của van an toàn khi thiết bị đang hoạt động.
Các trường hợp không sử dụng bình chứa khí
- Khi xảy ra hiện tượng cháy nổ, đe dọa đến bình vẫn còn áp suất.
- Khi các cơ cấu an toàn không đảm bảo hoặc không hoạt động.
- Khi phát hiện các bộ phận, các trang thiết bị chịu áp lực chính của bình có vết phồng, nứt, han gỉ, mòn, xả hơi, nước ở các đầu mối hàn, mối nối, các miếng đệm bị xé,…
- Khi áp suất trong bình tăng cao quá ngưỡng cho phép.
Có nên sử dụng bình chứa khí cũ không?
Bình chứa khí nén cũ
Trên thực tế, các cá nhân, đơn vị kinh doanh mô hình nhỏ, chi phí thấp hoặc nhu cầu sử dụng bình chứa khí không cao thì vẫn có thể tái sử dụng bình cũ. Nhưng để tránh những sự cố không mong muốn và đảm bảo an toàn trong quá trình vận hành thiết bị cần lưu ý những vấn đề sau khi lựa chọn mua bình chứa khí đã qua sử dụng:
- Kiểm tra cẩn thận chất lượng của bình cũ với các yêu cầu như: thân bình ít bị han gỉ, ăn mòn, phải dày dặn. Tránh mua lại những thiết bị đã có kết cấu mỏng, xuất hiện dấu hiệu mài mòn, han gỉ và oxi hóa mạnh.
- Chỉ nên tái sử dụng bình của các thương hiệu uy tín trên thị trường như: máy nén khí Compkorea, Piston Puma, Piston Fusheng, Kobelco,… Bởi những thương hiệu này đã nổi tiếng và được kiểm định an toàn của cơ quan chức năng cũng như trong quá trình sử dụng và đang là những thương hiệu top đầu về thiết bị này. Vì vậy, người dùng có thể tìm mua cho mình những sản phẩm chất lượng để sử dụng trong thời gian ngắn.
- Ngoài ra, trước khi mua người dùng nên tham khảo và nhờ những người có am hiểu và chuyên môn về bình chứa khí để được tư vấn và có lựa chọn hợp lý nhất. Đồng thời, khi tái sử dụng bình, người vận hành không được đặt thiết bị tại những nơi có nguồn nhiệt cao hoặc gần kề những vật gây cháy nổ. Nếu thấy xuất hiện những hiện tượng bất thường cần ngay lập tức ngưng sử dụng và liên lạc với người có chuyên môn để kiểm tra và sửa chữa để tránh những sự cố không mong muốn xảy ra.
Hy vọng với những thông tin trên đây của bài viết, bạn sẽ có thể mua và sử dụng bình chứa khí một cách an toàn cho chính bản thân và những người xung quanh.
Viết bình luận